Ziemianka to prymitywne lokum, wykopane ziemi, kojarzone raczej jako symbol biedy i zacofania, które już dawno wyszło z użytku. Jednak czy aby na pewno? Czy budowa domów w ziemi, oczywiście zupełnie innych niż dawne ziemianki, to ekologiczne rozwiązanie przyszłości? W Polsce to nadal nieznana technologia, ale na świecie powstają takie domy.

Ma się to zmienić także i u nas. W Szklarskiej Porębie, w Białej Dolinie, na południowym stoku Gór Izerskich na wysokości 800 m n.p.m. powstanie pilotażowe osiedle Hobbitów, zbudowane w stoku góry. Dom w ziemi pozwala zaoszczędzić nawet do 44% kosztów energii na ogrzewanie, w stosunku do tradycyjnego budynku. Powstające osiedle ma być dowodem na to, że domy przyszłości, to właśnie ekologiczne budynki podziemne.

Główną barierą w zamieszkaniu w takim domu jest psychika współczesnego człowieka. Obecny trend jest taki, że buduje się coraz wyższe budynki, twierdząc że właśnie takie rozwiązanie zapewnia godne warunki do życia. Tymczasem okazuje się, że dom znajdujący się całkowicie lub częściowo pod ziemią, ma same zalety.

Budynki podziemne, przy zastosowaniu obecnie dostępnych technologi, mogą być domami całkowicie samowystarczalnymi energetycznie. Są mniej narażone na zmiany temperatury wynikające ze zmian pogody. W niektórych szerokościach geograficznych nawet, dzięki wykorzystaniu ciepła płynącego z ziemi, w ogóle nie potrzebują ogrzewania. Oczywiście trzeba odpowiednio wykonać izolację termiczną, przeciwwodną i przeciwwilgociową. Bardzo ważny jest również odpowiednie system wentylacji, najlepiej z funkcją odzyskiwania ciepła zawartego w zużytym powietrzu. Nie należy także obawiać się ciemności. Światło dzienne może wpadać poprzez przeszklony front budynku, oraz poprzez świetliki montowane nad stropem. Dom w ziemi nie zaburza krajobrazu, a to, że jego dach jest pokryty trawnikiem oznacza więcej terenów zielonych.

Projektanci osiedla Hobbitów, które będzie zespołem pensjonatów, twierdzą, że barierą rozwoju podziemnego budownictwa w Polsce jest brak wiedzy na ten temat, oraz brak jakichkolwiek działań mających na celu jego promowanie. Być może ich projekt to zmieni. Będzie swoistym testem, pozwoli poznać reakcję mieszkańców oraz funkcjonowanie zastosowanych technologii.

Budynki będą wybudowane w skarpie oraz pokryte płaskim zielonym dachem, biologicznie czynnym. Umieszczenie budynków pod ziemią przyczyni się do zwiększenia ich akumulacyjności termicznej oraz zmniejszenia współczynnika przenikania ciepła. Projekt przewiduje zastosowanie nowoczesnych technologii instalacyjnych, jak wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, pompy ciepła, magazynowanie ciepła w buforach wodnych, rekuperacja, wykorzystanie wody płynącej pomiędzy projektowaną zabudową, itp. Szacuje się, że budowa energooszczędnego, podziemnego osiedla ruszy na przełomie 2019/2020.