Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości opublikowała raport Branżowy Bilans Kapitału Ludzkiego – branża budowlana podsumowujący I edycję badań realizowanych w okresie styczeń 2020 r. – kwiecień 2021 r. Raport prezentuje analizę zapotrzebowania na kompetencje w budownictwie oraz wskazuje wyzwania stojące przed branżą w perspektywie najbliższych lat. Omawia główne procesy biznesowe, stanowiska i kluczowe kompetencje, a także scenariusze zapotrzebowania na obecne i nowe stanowiska oraz kompetencje w branży.
Prezentowane w raporcie wyniki opracowano na podstawie opinii pozyskanych od pracodawców, pracowników oraz ekspertów – analityków branży, przedstawicieli instytucji edukacyjnych, pracowników administracji publicznej, firm szkoleniowych i rekrutacyjnych specjalizujących się w obsłudze branży budowlanej.
Z raportu wynika, że głównym wyzwaniem branży budowlanej w perspektywie 5 lat, będzie starzenie się kadr. Za podstawy problem uznaje to 59% pracodawców. Kolejnymi są: odpływ zagranicznych pracowników z polskiego rynku (53%), brak zainteresowania młodzieży karierą w branży budowlanej w wyniku spadku jej prestiżu oraz niechęci do podejmowania pracy fizycznej (51%), zbyt wysokie oczekiwania płacowe młodych pracowników (48%) oraz ich niechęć do szkolenia i podnoszenia swoich kwalifikacji (44%). Mniejsza liczba dostępnych pracowników może hamować rozwój firm, które mimo posiadania zleceń, nie będą w stanie ich realizować z uwagi na braki kadrowe.
55% badanych wskazuje na potrzebę odbudowy renomy szkół branżowych i techników, a 48% na lepsze dostosowanie systemu kształcenia do potrzeb rynku – szkoły branżowe i zespoły szkół technicznych w zbyt małym stopniu uczą umiejętności praktycznych. Ograniczony nacisk na ich rozwój skutkuje słabym przygotowaniem absolwentów do wykonywania nawet prostych zadań zawodowych.
W dłuższej perspektywie koniecznie należy odbudować prestiż zawodów budowlanych, renomę szkół branżowych oraz zatrudnić w nich nauczycieli, którzy potrafią zainteresować młodych ludzi przedmiotem. Konieczna jest także większa współpraca biznesu ze szkołami, tak aby młodzi ludzie zdobywali doświadczenie u boku fachowców z wykorzystaniem współczesnych technologii stosowanych na placach budów.
Ograniczone zasoby kadrowe wymuszają większy rozwój kompetencji osób już zatrudnionych, co niestety nie jest realizowane. Podstawowym problemem jest brak dobrych i bezstronnych szkoleń (większość obecnie realizowanych, to szkolenia organizowane przez producentów materiałów, narzędzi i maszyn budowlanych) oraz brak czasu pracowników na udział w tych szkoleniach.
Rozwój kadr jest bardzo ważny również z powodu zmian technologicznych, przede wszystkim z zakresu ekologii i informatyki. Powstają nowe stanowiska pracy, wymagające nowych kompetencji, co skutkuje zapotrzebowaniem na pracowników w nowych specjalizacjach. Najbardziej poszukiwanymi będą: specjaliści ds. odnawialnych źródeł energii (41% wskazań pracodawców), specjaliści ds. ochrony środowiska (30%), projektanci wentylacji/rekuperacji/klimatyzacji (30%), informatycy/automatycy (28%), projektanci wizualizacji 3D (27%), serwisanci maszyn nowej technologii (25%), eksperci BHP (24%), rzeczoznawcy przeciwpożarowi (22%), inżynierowie ds. BIM (21%), specjaliści ds. dostępności (20%). W kolejnych latach zapotrzebowanie na takich pracowników będzie stale rosło.
Konieczność przygotowania kadr na zmiany technologiczne to nie wszystko. Dla pracodawców równie ważne są zmiany prawa, które mogą podnosić ryzyko inwestycji, ale również ograniczyć i uprościć formalności oraz dostosować zapisy do realiów obecnego rynku pracy. Pamiętać należy także o większych wymaganiach środowiskowych oraz rosnących oczekiwaniach klientów związanych z proekologicznymi rozwiązaniami.
Pełny raport Branżowy Bilans Kapitału Ludzkiego – branża budowlana jest dostępny pod adresem https://www.parp.gov.pl/component/publications/publication/branzowy-bilans-kapitalu-ludzkiego-branza-budowlana-raport-podsumowujacy-i-edycje-badan-realizowanych-w-latach-2020-2021
Źródło: parp.gov.pl
