W październiku w Krakowie odbyło się Międzynarodowe Biennale Architektury Kraków 2023. Bella Plast był złotym sponsorem tego spotkania. Międzynarodowe Biennale Architektury (MBA) odbywa się w Krakowie cyklicznie od 1985 roku, stanowiąc za każdym razem niepowtarzalne forum spotkań oraz wymiany pomysłów i doświadczeń dla architektów z całego świata. W ramach MBA realizowane są konkursy, wystawy, prezentacje czy wykłady, stanowiące unikalną w tej części Europy atrakcję dla wszystkich zainteresowanych architekturą. Hasłem ostatniej edycji było „Recover”.Przedstawiciele władzy samorządowej, architekci, deweloperzy, badacze miejscy, przedstawiciele zarządu SARP oraz Izby architektów RP
zasiedli przy okrągłym stole, żeby z różnych perspektyw przyjrzeć się warunkom uprawiania zawodu oraz powstającej w tym kontekście
przestrzeni miejskiej. Chaos urbanistyczny, który jak wyliczyli naukowcy z PAN w 2021 roku, kosztuje nas rocznie 84,3 mld złotych, to duży
problem naszych miast i powstającej w nich architektury. Częściowo wynika z Ustawy o planowaniu przestrzennym z 2002 roku
(obecnie jest nowelizowana), a która umożliwiła powstanie wielu patologii prawno-przestrzennych. Architekci, deweloperzy, miejscy politycy,
ale też użytkownicy miast są zarówno jej beneficjentami, jak i ofiarami. Jaka jest na to recepta? Czy możliwe jest zawarcie Nowego Paktu
dla Przestrzeni, gdzie wynegocjujemy lepszą miejską przestrzeń, a tym samym lepsze miasto? Spróbujemy wspólnie i z różnych punktów
widzenia przyjrzeć się tym zagadnieniom i wypracować konsensus.
Współczesne miasto potrzebuje zmian. Pod pojęciem miasta rozumiemy tutaj grupę ludzi, a cechą immanentną ludzi jest ciągłe dążenie do zmian. Ich tempo i zasięg dynamicznie rośnie na przestrzeni wieków.
Miasto to także struktura, a tę zmienia się inaczej: dłużej, trudniej, może dramatyczniej? Materia budowlana jest wszak dość trwała.
Pojawia się pewna „nierównoległość” zmian wynikająca z niejednorodności ich rytmów. Jest też w tych zmianach: mentalnych mieszkańców, a także fizycznych kształtu miasta – pewna cykliczność. To daje szansę powrotu do przestrzeni w mieście już zapisanych wcześniej, a przykrytych późniejszymi nawarstwieniami. Wcześniejsze przestrzenie są znane, przez co łatwiej akceptowane, a i tak odsłanianie przydaje im nowej jakości.
Proces erupcji skali miasta, dominacja infrastruktury (szczególnie samochodowej), realizowanej kosztem przytulności – spowodowały zatęsknienie do wcześniejszych modeli miasta, widocznych czy to w ikonografii, czy to w antropogenicznych złożach materialnych.
Nostalgia, ale też niedostatki jakości przestrzeni miasta współczesnego, każą skupiać się na walorach dotykających sensów istnienia miasta. A jednym z takich sensów jest spotykanie się ludzi. Pożądanym jest, aby tym spotkaniom dawać jak najwięcej okazji w przestrzeni miejskiej. Trzeba tworzyć miejsca kreowane od nowa, ale także odzyskiwać, odbudowywać miejsca te zagubione, odnalezione w pamięci, a obecne wcześniej w nakładających się warstwach budulca i skorupy ziemskiej.
Miejsca z kolei połączyć trzeba sprawnymi ścieżkami dostępu. Wspólnie tworzą one „przestrzeń między budynkami”, a składają się na nią drogi, ulice, skwery, place, parki. To w niej skupia się życie każdej aglomeracji — społeczne, gospodarcze, kulturalne, towarzyskie. A skoro zapisy takie już istnieją, to koniecznie należy je wykorzystać, odczytać,odszukać ich ślady ukryte w reliktach i odzyskać. Trzeba rozpocząć proces przywracania tych zapisów, reaktywować je i „uleczyć” miasto.
The city has to be recovered.
Źródło: mba2023.sarp.krakow.pl
