Budowa magazynów energii w domach jednorodzinnych z instalacją fotowoltaiczną staje się coraz bardziej popularna. Powody są różnorodne: od zapewnienia niezależności energetycznej, przez ochronę przed przerwami w dostawach prądu, po zwiększenie efektywności ekonomicznej samej instalacji fotowoltaicznej.
Funkcje i zalety magazynów energii
Magazyn energii jest urządzeniem, które pozwala na przechowywanie nadmiaru energii elektrycznej wygenerowanej przez panele fotowoltaiczne. Zamiast oddawać nadwyżkę energii do sieci elektroenergetycznej, gdzie jest ona magazynowana wirtualnie lub odkupowywana, można ją przechowywać w akumulatorach i wykorzystać wtedy, gdy jest najbardziej potrzebna. Dzięki temu możliwe jest zwiększenie niezależności energetycznej gospodarstwa domowego oraz optymalizacja kosztów związanych z energią.
Jednym z ważniejszych powodów, dla których warto zainwestować w magazyn energii, są przerwy w dostawie prądu. Standardowa instalacja fotowoltaiczna nie działa w przypadku braku zasilania z sieci, co oznacza, że nawet jeśli mamy panele na dachu, podczas awarii sieci pozostajemy bez prądu. Magazyn energii pozwala uniknąć takich sytuacji, dostarczając energię w momentach, gdy sieć nie działa. Kolejnym argumentem są różnice ceny energii w lecie i zimie. W słoneczny letni dzień nadwyżka energii sprawia, że oddajemy ją do sieci praktycznie za darmo, z zimie musimy odkupić za znacznie wyższą cenę (przy rozliczeniu w net-billingu).
Technologia i rodzaje magazynów energii
Współczesne magazyny energii oparte są głównie na technologii litowo-jonowej, która charakteryzuje się wysoką sprawnością (90-95%) oraz długą żywotnością. Alternatywą są akumulatory kwasowo-ołowiowe, jednak ich sprawność jest nieco niższa (około 75%), a z czasem degraduje się szybciej. Magazyny energii muszą być odpowiednio dobrane pod kątem mocy znamionowej i pojemności, aby sprostać potrzebom energetycznym domu.
Warto także zwrócić uwagę na funkcje, które posiada dany magazyn energii. Aby działał efektywnie jako źródło zasilania awaryjnego, powinien być wyposażony w system umożliwiający pracę w trybie off-grid, co oznacza, że jest w stanie generować prąd o właściwych parametrach bez wzorca z sieci elektroenergetycznej. Ponadto, istotne jest, aby magazyn energii miał zabezpieczenia chroniące akumulatory przed uszkodzeniem z powodu nadmiernego ładowania.
Ekonomiczna opłacalność inwestycji
Inwestycja w magazyn energii jest kosztowna, ale jej opłacalność zależy od wielu czynników. Koszt magazynu energii do domu jednorodzinnego o pojemności 5 kWh wynosi około 15 tys. zł, podczas gdy za magazyn o pojemności 20 kWh trzeba zapłacić nawet 70 tys. zł. Ceny te mogą być zredukowane dzięki różnym programom dofinansowania, takim jak program „Mój prąd”, który w 2023 roku oferował dopłaty do 16 tys. zł na zakup magazynów energii.
Posiadanie magazynu energii umożliwia bardziej efektywne wykorzystanie energii produkowanej przez panele fotowoltaiczne, zwłaszcza w przypadku systemu rozliczeń po 1 kwietnia 2022 roku, czyli net-billingu. W tym systemie nadwyżki energii są sprzedawane do sieci po zmiennych cenach giełdowych, a uzyskany depozyt można wykorzystać na pokrycie kosztów energii pobieranej z sieci. Magazyn energii pozwala zminimalizować straty związane z tym systemem i maksymalizować własne zużycie energii.
Praktyczne aspekty instalacji
Budowa magazynu energii w domu jednorodzinnym, podczas przeprowadzania termomodernizacji, wymaga odpowiedniego przygotowania. Po pierwsze, konieczne jest dobranie odpowiedniej pojemności magazynu, aby był w stanie przechować nadmiar energii produkowanej przez panele fotowoltaiczne. W praktyce oznacza to konieczność przeprowadzenia analizy zużycia energii w gospodarstwie domowym oraz potencjalnych nadwyżek produkcji energii.
Kolejnym krokiem jest integracja magazynu energii z istniejącą instalacją fotowoltaiczną. Wymaga to zastosowania inwertera (falownika) przystosowanego do pracy z magazynem energii oraz odpowiednich układów sterujących, które zarządzają przepływem energii między panelami, magazynem a siecią elektroenergetyczną.
Przyszłość magazynów energii
Rozwój technologii magazynowania energii oraz rosnąca liczba instalacji fotowoltaicznych sprawiają, że magazyny energii stają się coraz bardziej powszechne. Wzrost liczby domowych instalacji fotowoltaicznych powoduje problemy z zarządzaniem nadwyżkami energii w sieci elektroenergetycznej. Z tego powodu, stosowanie magazynów energii może stać się koniecznością, aby zapewnić stabilność sieci i uniknąć problemów związanych z zbyt wysokim napięciem.
Budowa magazynów energii w domach jednorodzinnych z instalacją fotowoltaiczną to inwestycja, która przynosi liczne korzyści, zarówno pod względem niezależności energetycznej, jak i efektywności ekonomicznej. Choć wymaga znacznych nakładów finansowych, różnorodne programy dofinansowania oraz dynamiczny rozwój technologii sprawiają, że jest to coraz bardziej atrakcyjna opcja dla właścicieli domów.
