W poniedziałek, 3 stycznia 2022 r., mimo protestów Polskiego Związku Firm Deweloperskich, inżynierów budownictwa i architektów, weszły w życie przepisy umożliwiające budowę domu jednorodzinnego do 70 m2 bez uzyskania pozwolenia na budowę, ustanowienia kierownika budowy i prowadzenia dziennika budowy, w procedurze tzw. zgłoszenia z projektem budowlanym. Rozwiązanie nadal budzi obawy o bezpieczeństwo wznoszonych budynków oraz niekontrolowane rozprzestrzenianie się zabudowy.
Ustawa z dnia 17 września 2021 r., która zmieniła ustawę Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, umożliwia szybszą i łatwiejszą budowę wolnostojących, nie więcej niż dwukondygnacyjnych, jednorodzinnych budynków mieszkalnych o powierzchni zabudowy do 70 m kw (z poddaszem, o łącznej powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 90 m2). Budowa w tym trybie może być prowadzona tylko w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych inwestora i musi być zgodna z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W przypadku braku takich planów, konieczne będzie uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, która w takim przypadku będzie musiała być wydana w terminie 21 dni.
Ułatwieniem w procedurze zgłoszenia jest wyłączenie możliwości zgłoszenia sprzeciwu przez organ administracji architektoniczno-budowlanej do dokonanego przez inwestora zgłoszenia. Budowę można więc będzie rozpocząć od razu po złożeniu w odpowiednim urzędzie zgłoszenia wraz z kompletem dokumentów. Do zgłoszenia budowy domu trzeba będzie dołączyć projekt zagospodarowania działki, projekt architektoniczno-budowlany, oświadczenie o budowie domu dla własnych potrzeb mieszkaniowych oraz oświadczenie, że przyjmuje się odpowiedzialność za kierowanie budową w przypadku nieustanowienia kierownika budowy.
Konieczność złożenia oświadczenia o budowie dla własnych potrzeb mieszkaniowych wzbudziła wątpliwości związane z możliwością wynajmu czy sprzedaży domu do 70 m2, wybudowanego bez pozwolenia na budowę i kierownika budowy. Ministerstwo Rozwoju i Technologii zamieściło na swojej stronie odpowiedzi dotyczące tej kwestii w której wyjaśnia, że Ustawa nie reguluje w żaden szczególny sposób tej kwestii. Nie ma regulacji Kodeksu cywilnego określających: warunki zbycia, sprzedaży lub wynajmu takich nieruchomości. Ta odpowiedź może oznacząć, że jest tu duże pole do działania dla przedsiębiorczych inwestorów budowy „na własne potrzeby”.
Zapowiadana baza projektów, które można będzie sobie pobrać ze strony za symboliczną złotówkę, aby zbudować estetyczny, nowoczesny, energooszczędny domek ma pojawić się w II kwartale 2022 r. Będzie jednak tu pewna zmiana, jak podaje ministerstwo, projekty będą dostępne zupełnie za darmo. Na razie oczekujemy na wyniki konkursu na projekty architektoniczne domu do 70 m2, który ma zostać rozstrzygnięty pod koniec stycznia.