Dyrektywa EPBD (European Performance of Buildings Directive) jest kluczowym elementem polityki energetycznej Unii Europejskiej. Ma ona na celu poprawę efektywności energetycznej budynków, co jest niezbędne do osiągnięcia ambitnych celów klimatycznych UE, takich jak redukcja emisji CO2 o 55% do 2030 roku i osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. W Polsce temat ten budzi wiele kontrowersji, podczas gdy we Francji wprowadzono już konkretne rozwiązania wspierające termomodernizację budynków.

Dyrektywa EPBD – co to jest?

Dyrektywa EPBD nakłada obowiązki na właścicieli zarówno istniejących budynków, jak i tych, którzy planują nowe inwestycje budowlane. W skrócie, dyrektywa ma na celu poprawę izolacyjności termicznej budynków oraz zmniejszenie zużycia energii. Zgodnie z nowymi przepisami, budynki będą musiały spełniać określone normy energetyczne, co oznacza konieczność przeprowadzenia prac modernizacyjnych, takich jak ocieplanie ścian, wymiana okien na bardziej energooszczędne czy instalacja nowoczesnych systemów grzewczych.

Sytuacja w Polsce

W Polsce debata na temat dyrektywy budynkowej jest bardzo gorąca. Dla wielu Polaków nowe przepisy oznaczają znaczące koszty, które będą musieli ponieść, aby dostosować swoje domy do nowych standardów. Część społeczeństwa obawia się, że zmiany te będą dla nich zbyt kosztowne i trudne do realizacji, zwłaszcza w kontekście rosnących kosztów życia i inflacji.

Jeszcze do niedawna w Polsce budownictwo nie było szczególnie energooszczędne. Wielu Polaków, zwłaszcza tych wychowanych w czasach PRL, przywykło do taniej energii i braku potrzeby oszczędzania. Budynki mieszkalne z wielkiej płyty, budynki publiczne i fabryki często były budowane bez dbałości o efektywność energetyczną, co prowadziło do marnotrawstwa energii.

Jednak zmiany są nieuniknione. Komisja Europejska uznała, że unijne cele klimatyczne będą mogły być zrealizowane tylko wtedy, gdy wszyscy obywatele UE będą oszczędzać energię. W Polsce wdrożenie dyrektywy może być trudniejsze niż w krajach tzw. starej Unii, gdzie obywatele są zamożniejsi i mają większe oszczędności. Niemniej jednak, modernizacja budynków jest konieczna, aby zmniejszyć zużycie energii i emisję CO2.

Rozwiązania we Francji

Francja jest jednym z krajów, które aktywnie wdrażają dyrektywę EPBD i podejmują konkretne kroki w celu poprawy efektywności energetycznej budynków. We Francji budownictwo jest drugim sektorem emitującym najwięcej gazów cieplarnianych, odpowiadając za 27% emisji CO2 i prawie 45% końcowego zużycia energii w kraju.

Jednym z kluczowych elementów francuskiej strategii jest program MaPrimeRénov’, uruchomiony w styczniu 2020 roku. Program ten oferuje wsparcie finansowe dla gospodarstw domowych na modernizację energetyczną budynków. Od 2020 roku wyremontowano we Francji ponad 2 miliony domów. Program jest skierowany głównie do gospodarstw domowych o niskich i bardzo niskich dochodach, co pomaga zredukować koszty modernizacji dla najuboższych.

MaPrimeRénov’ oferuje różne poziomy wsparcia, zależne od dochodów gospodarstwa domowego oraz zakresu planowanych prac. Możliwe jest uzyskanie dotacji na punktowe poprawy efektywności energetycznej, takie jak wymiana okien czy modernizacja systemu grzewczego, jak i na kompleksowe remonty, które znacząco podniosą efektywność energetyczną budynku. Dodatkowo, program oferuje pomoc techniczną i doradztwo, co ułatwia gospodarstwom domowym planowanie i realizację prac modernizacyjnych.

Wnioski dla Polski

Doświadczenia Francji pokazują, że skuteczne wdrożenie dyrektywy EPBD jest możliwe, jeśli rząd wprowadzi odpowiednie mechanizmy wsparcia finansowego i technicznego dla obywateli. Kluczowe jest, aby programy wsparcia były skierowane przede wszystkim do gospodarstw domowych o niskich dochodach, które najtrudniej jest dostosować do nowych standardów energetycznych.

W Polsce niezbędne będzie wprowadzenie podobnych programów wsparcia, które pomogą właścicielom domów i mieszkań w finansowaniu prac modernizacyjnych. Ważne jest również, aby kampanie informacyjne i edukacyjne uświadamiały obywatelom korzyści płynące z poprawy efektywności energetycznej, takie jak niższe rachunki za energię i lepszy komfort życia.

Dyrektywa EPBD jest niezbędnym krokiem w kierunku osiągnięcia celów klimatycznych UE, ale jej wdrożenie wymaga wsparcia finansowego i technicznego dla obywateli. Polska może czerpać z doświadczeń Francji, aby wprowadzić skuteczne rozwiązania, które pomogą w realizacji ambitnych celów energetycznych i klimatycznych.