Ochrona środowiska i walka ze zmianami klimatycznymi stają się coraz bardziej palącymi problemami współczesnego świata. Unia Europejska, jako lider w dziedzinie zrównoważonego rozwoju, stale poszukuje innowacyjnych rozwiązań, które pomogą zmniejszyć emisje gazów cieplarnianych i osiągnąć cele związane z klimatem. Jednym z najważniejszych kroków w tej dziedzinie jest wprowadzenie Rozszerzonego Systemu Handlu Emisjami, znanego jako ETS 2, który obowiązywać ma od 1 stycznia 2027 roku. Ten system, będący ewolucją dotychczasowego mechanizmu, ma na celu jeszcze skuteczniejsze ograniczenie emisji, wspierając jednocześnie przejście ku gospodarce niskoemisyjnej i zrównoważonej.
System Handlu Emisjami w Unii Europejskiej (ETS) to narzędzie, które umożliwia kontrolowanie emisji gazów cieplarnianych poprzez określenie ograniczeń dla różnych sektorów gospodarki. W ramach ETS, przedsiębiorstwa otrzymują limity emisji, a jeśli wyprodukują więcej CO2 niż to dozwolone, muszą zapłacić za dodatkowe uprawnienia. System ten działa na zasadzie rynkowej, co oznacza, że przedsiębiorstwa mogą handlować tymi uprawnieniami.
Wprowadzenie ETS 2 to odpowiedź na rosnącą potrzebę jeszcze skuteczniejszej walki ze zmianami klimatycznymi. Nowy system jest rozwinięciem obecnego ETS i obejmuje szerszy zakres sektorów gospodarki, w tym m.in. transport, budownictwo, rolnictwo oraz sektor morski. To oznacza, że jeszcze więcej podmiotów będzie zobowiązanych do monitorowania i redukcji swoich emisji. Opłatę tą zapłacą również te gospodarstwa domowe, które do ogrzewania wykorzystują paliwa kopalne, czyli węgiel i gaz.
Ile wyniesie nowy podatek od ogrzewania? Nieoficjalnie mówi się o 45 euro za tonę CO2. Statystyczne, średniej wielkości gospodarstwo domowe, emituje ok. 6 ton CO2/rok, co daje ok. 270 euro, czyli ok. 1200 zł na rok. W przypadku wyższych emisji, opłaty będą rosły proporcjonalnie.
ETS 2 obejmie transport i budownictwo od 2027 r., jest więc jeszcze czas na termomodernizację domu, można na to także otrzymać dofinansowanie. Warto przemyśleć nie tylko wymianę źródła ciepła, ale także zadbać o ocieplenie domu, aby nie ponosić opłaty klimatycznej, a jeśli już, to aby była ona jak najniższa.
Kluczowym elementem ETS 2 jest stopniowe obniżanie limitów emisji w sektorach objętych systemem. Oznacza to, że wszyscy będziemy musieli przystosować się do coraz bardziej rygorystycznych wymagań dotyczących redukcji emisji. Taka polityka ma na celu skłonienie do inwestowania w nowoczesne i bardziej zrównoważone technologie oraz procesy produkcyjne.
Ponadto, ETS 2 ma wprowadzić także nowy mechanizm, tzw. „graniczny mechanizm węglowy” (CBAM), który ma zapobiec „drenażowi węglowemu”. Drenaż węglowy oznacza sytuację, w której firmy przenoszą swoje działania produkcyjne do krajów o mniej rygorystycznych przepisach dotyczących emisji, co może prowadzić do globalnej zwiększonej emisji. CBAM ma na celu zrównoważenie konkurencji między krajami, zapewniając, że produkty importowane są objęte takimi samymi wymaganiami w zakresie emisji, jakie obowiązują wewnątrz UE.
Przejście na ETS 2 wiąże się z przewidywanym wpływem na ceny energii oraz produktywność sektorów objętych systemem. W związku z tym, Unia Europejska planuje wprowadzenie mechanizmów wsparcia, które pomogą branżom w przejściu na bardziej ekologiczne rozwiązania. Dofinansowania na inwestycje w technologie niskoemisyjne oraz wsparcie w dostosowywaniu się do nowych wymagań emisyjnych mają złagodzić ewentualne negatywne skutki dla gospodarki.
Istotne jest również zaangażowanie społeczeństwa i edukacja na temat ETS 2. Właściciele firm, pracownicy oraz konsumenci powinni być informowani o korzyściach wynikających z redukcji emisji, a także o sposobach, w jakie mogą włączyć się w walkę ze zmianami klimatycznymi poprzez podejmowanie bardziej świadomych wyborów.
Rozszerzony System Handlu Emisjami (ETS 2) to kluczowy krok w kierunku bardziej zrównoważonej gospodarki i skuteczniejszej walki ze zmianami klimatycznymi. Wprowadzenie tego systemu jest wyrazem determinacji Unii Europejskiej w dążeniu do osiągnięcia ambitnych celów związanych z ochroną środowiska. ETS 2 będzie wymagał współpracy i zaangażowania zarówno ze strony przedsiębiorstw, jak i obywateli, aby skutecznie przyczynić się do poprawy jakości naszego środowiska naturalnego.