31 marca 2021 wystartowała nowa odsłona programu „Stop Smog”. Dotyczy ona wsparcia przedsięwzięć niskoemisyjnych, realizowanych przez gminy na obszarach, gdzie obowiązują tzw. uchwały antysmogowe. O dotacje na termomodernizację budynków mieszkalnych jednorodzinnych osób najmniej zamożnych oraz likwidację lub wymianę źródeł ciepła na niskoemisyjne, mogą starać się gminy, związki międzygminne, powiaty, a także związek metropolitalny w województwie śląskim.
Wnioskodawcy w programie „Stop Smog” (czyli gminy, związki międzygminne itd.) mogą uzyskać do 70% dofinansowania kosztów inwestycji. Pozostałe 30% stanowi ich wkład własny. To rozwiązanie umożliwia mieszkańcom gmin położonych na obszarze, gdzie obowiązuje uchwała antysmogowa, otrzymanie w formie bezzwrotnej dotacji nawet do 100% kosztów przedsięwzięcia. Średni koszt realizacji niskoemisyjnych inwestycji w jednym budynku lub w jednym lokalu (w przypadku budynków o dwóch lokalach) nie może przekroczyć 53 tys. zł, a przeciętny miesięczny dochód, na jednego członka gospodarstwa domowego nie może przekroczyć 175% kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym lub 125% tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym. Oznacza to, że beneficjentami programu mają być osoby, których nie stać na samodzielne ocieplenie domu i wymianę pieca.
Efektem pierwszego naboru w programie „Stop Smog” jest siedem porozumień, które podpisały: Niepołomice, Pszczyna, Rybnik, Skawina, Sosnowiec, Sucha Beskidzka i Tuchów. Inwestycje dla ok. 1,1 tys. budynków w sumie wyniosą ponad 54 mln zł, w tym 37,4 mln zł z budżetu państwa, a ok. 17 mln zł wkładu własnego gmin. W uruchomionym naborze wniosków, uwzględniając dostępność środków finansowych, z programu może skorzystać kolejnych 70 gmin. Według danych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki, obecnie około 30 samorządów jest zainteresowanych złożeniem wniosku na nowych zasadach.
Realizacja programu „Stop Smog” jest przewidziana na lata 2019-2024. Do tej pory na jego realizację przeznaczono 180 mln zł (po wykorzystaniu ponad 37 mln zł, do rozdysponowania pozostało ok. 142 mln zł). W latach 2022-2024 planuje się zasilić Fundusz Termomodernizacji i Remontów kwotą ok. 518 mln zł z przeznaczeniem na realizację przedsięwzięć niskoemisyjnych.
1 stycznia 2021 r. Ministerstwo Klimatu i Środowiska wraz z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przejęło od z Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii prowadzenie działań w zakresie rządowego programu „Stop Smog”. Z początkiem 2021 r. weszła także w życie ustawa z 28 października 2020 r. o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza ułatwienia w dostępie do programu „Stop Smog”, m.in:
- umożliwienie związkom międzygminnym i powiatom aplikowania do programu w roli koordynatora kilku gmin;
- wydłużenie z 3 do 4 lat okresu realizacji porozumienia;
- dopuszczenie możliwości realizacji przedsięwzięć niskoemisyjnych również w budynkach będących w zasobach mieszkaniowych gminy;
- rozszerzenie katalogu kosztów kwalifikowanych m.in. o instalacje OZE;
- zniesienie obowiązku sporządzania przez samorządy gminne programów niskoemisyjnych;
- zmniejszenie z 50% na 30% wymaganej redukcji zapotrzebowania na ciepło grzewcze;
- skrócenie z 10 do 5 lat okresu po zakończeniu porozumienia dla działań i zobowiązań gminy oraz beneficjenta.
Szczegóły naboru są dostępna na stronie czystepowietrze.gov.pl.
Źródło: nfosigw.gov.pl
