W kwietniu 2023 r. ukazała się IV edycja raportu Warsaw Crane Survey 2023 przygotowanego przez Deloitte, w którym przedstawiono trendy oraz dynamikę rozwoju warszawskiego sektora biurowego.

Rosnąca niepewność wywołana sytuacją geopolityczną oraz rosnącymi cenami budowy znacząco wpłynęła na spadek aktywności deweloperskiej i wstrzymanie niektórych projektów w 2022 r.. Do użytku oddano ok. 237 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej, o prawie 27% mniej w porównaniu z rekordowym rokiem 2021. Niemniej jednak, analiza rynku wykazała, że część deweloperów intensyfikuje swoją aktywność przygotowując nowe inwestycje w zakresie formalno-prawnym. Trend ten potwierdza liczba otrzymanych pozwoleń na budowę oraz wydanych decyzji o warunkach zabudowy.

W 2022 r. w stolicy uzyskano 7 pozwoleń na budowę wieżowców, największą liczbę od trzech lat. Spośród warszawskich dzielnic najbardziej przyjazną okolicą dla biurowców była w zeszłym roku Wola – 3 z 7 uzyskanych pozwoleń na budowę w 2022 r. dotyczyło projektów planowanych w tej dzielnicy.

W Warszawie obecnie jest 27 biurowców o wysokości ponad 100 m, co plasuje ją w europejskiej czołówce miast z największą liczbą wieżowców. Najwięcej z nich znajduje się w okolicach Ronda Daszyńskiego oraz w Śródmieściu. W 2022 r. do użytku oddano dwa budynki powyżej 100 m wysokości – 310-metrowy Varso Tower, który stał się najwyższym budynkiem w Unii Europejskiej, a także kompleks SkySawa o wysokości 155 m.

Wydawać by się mogło, że sytuacja jaką odnotowaliśmy w ostatnich latach, czyli pandemia, wojna w Ukrainie i inflacja zniechęcą do budowania wieżowców. Tak się jednak nie stało, wysokie budynki są nadal bardzo chętnie budowane w Warszawie, co uzyskało potwierdzenie w raporcie Deloitte.

Wieżowce które powstaną w Warszawie:

  • Chopin Tower – 130-metrowy biurowiec ma powstać na placu Europejskim
  • Sobieski Tower – powstanie przy placu Zawiszy i ma mieć 130 metrów wysokości. Początkowo planowany był jako 160-metrowy budynek, jednak ratusz nie wydał zgody na taką wysokość.
  • Towarowa 22 – kompleks pomiędzy ul. Towarową, Pańską i Miedzianą, w skład którego wejdą biura, mieszkania na sprzedaż i wynajem, powierzchnie pod restauracje i punkty usługowe. Najwyższym budynkiem w kompleksie będzie 150-metrowy biurowiec u zbiegu ul. Towarowej i Pańskiej.
  • Liberty Tower – 140-metrowy wieżowiec typu mixed-use z częścią komercyjną i mieszkaniową. Miał powstać w 2023 r., do tej pory jednak nie rozpoczęto budowy kompleksu.
  • The Bridge – 174-metrowy wieżowiec, powstanie obok dawnej siedziby wydawnictwa Bellona, a budynki zostaną połączone wspólnym lobby. To pierwszy projekt biurowy w Europie Środkowo-Wschodniej który otrzymał prestiżowe certyfikaty SmartScore i WiredScore.
  • Skyreach – wieżowiec będzie miał 170 metrów wysokości i powstanie na Woli, obok hotelu Hilton.
  • Upper One – kompleks biurowo-hotelowego powstanie u zbiegu ul. Grzybowskiej i al. Jana Pawła II, w miejscu Atrium International. Wysokość 131,5 metra.
  • Roma Tower – wieżowiec o wysokości 170 metrów ma powstać na rogu ulic Emilii Plater i Nowogrodzkiej, obok hotelu Marriott w Warszawie.
  • Studio – kompleks biurowy budowany na Woli, pomiędzy stacjami metra Rondo Daszyńskiego i Rondo ONZ. W ramach tego projektu powstanie 102-metrowy wieżowiec.
  • Vibe – biurowiec zlokalizowany będzie przy ulicy Towarowej 7. To jedyny w naszym zestawieniu budynek o wysokości poniżej 100 m. Jego wysokość wyniesie 95 metrów.

W raporcie zwrócono uwagę na rosnąca popularność, w ostatnich latach, tzw. projektów mixed-use. To obiekty, które łączą w sobie przestrzeń mieszkalną, usługową, biurową i rozrywkową i wpisują się w koncepcję urbanistyczną tzw. 15-minutowego miasta, zakładającą realizację codziennych potrzeb mieszkańców (np. pracę, rozrywkę, zakupy, rekreację) w odległości 15-minutowego spaceru lub jazdy rowerem od miejsca zamieszkania.

Warszawa jest liderem zarówno pod względem istniejących, jak i planowanych kompleksów mixed-use. Najwięcej takich projektów, po 3, zrealizowano w 2020 r. i 2021 r., kolejne planowane są do oddania do użytkowania w 2024 r. Według analityków Deloitte w Warszawie przez ostatnie 13 lat zrealizowano co najmniej 12 takich inwestycji.

Kolejnym trendem silnie oddziałującym na rynek w 2022 r. stała się także ekologia. O tendencji zmian w kierunku zrównoważonego budownictwa oraz dążenia do neutralności klimatycznej świadczy rosnąca liczba certyfikowanych oraz modernizowanych budynków, Rozbierane są biurowce z lat 90., a nawet z początku XXI w.

Raport zwraca uwagę, że firmy oceniają dziś powierzchnię biurową nie tylko pod kątem lokalizacji i atrakcyjności zaaranżowania powierzchni. Biurowce muszą być również przyjazne środowisku, niskoemisyjne i energooszczędne, co w ostatnim czasie nabrało szczególnego znaczenia w obliczu kryzysu energetycznego, z jakim się zmagamy.