Fotowoltaika, a właściwie rozliczanie energii w ten sposób produkowanej, to od pewnego czasu głośny temat. Zmiany systemu rozliczeń dla prosumentów, przyjęte przez Sejm pod koniec ubiegłego roku (ustawa z 29 października 2021) są jeszcze korygowane. 27 stycznia br. Sejm przyjął nowelizację ustawy o OZE modyfikującą przepisy dotyczące rozliczeń prosumentów uczestniczących w tzw. projektach parasolowych prowadzonych przez samorządy. Teraz projekt nowelizacji ustawy trafił do Senatu, który ma 30 dni od przekazania ustawy na ustosunkowanie się do niej.
Modyfikacja przewiduje, że niektórzy prosumenci nadal będą mogli skorzystać z obowiązujących obecnie systemu opustów. Zmiany zostały wprowadzone w wyniku uwag zgłaszanych przez samorządy, według których zmiana zasad rozliczeń, która wchodzi w życie 1 kwietnia 2021, może być niekorzystna dla osób uczestniczących w tzw. projektach parasolowych i grantowych. Zainteresowani mogliby rezygnować z inwestycji, nie mając możliwości jej realizacji w systemie opustów.
Projekt nowelizacji ustawy o OZE zakłada, że do 31 grudnia 2023 roku, niektórzy prosumenci będą mogli dokonywać rozliczenia wytworzonej i pobranej energii na dotychczasowych zasadach, tj. skorzystać z systemu opustów przez kolejne 15 lat. Zasady te będą dotyczyć osób, które do 31 marca 2022 roku zawrą umowę na zakup, montaż lub dofinansowanie mikroinstalacji z jednostką samorządu terytorialnego lub innym uprawnionym podmiotem, który realizuje projekt dofinansowany w ramach regionalnego programu operacyjnego (RPO) i do 31 grudnia 2023 r. złożą prawidłowo wniosek o przyłączenie mikroinstalacji.
Modyfikacja ustawy ma wesprzeć samorządy w realizacji prowadzonych programów. Aby uprościć i przyspieszyć procedury kontrolne, prosument będzie zobowiązany do złożenia pisemnego oświadczenia sprzedawcy, że zawarł umowę na zakup, montaż lub dofinansowanie mikroinstalacji z samorządem lub innym uprawnionym podmiotem, która realizuje projekt dofinansowany w ramach RPO. Ustawa ma wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia z wyjątkiem art. 2, który wchodzi w życie z dniem 1 kwietnia 2022 roku.
Obowiązujący jeszcze system opustów, umożliwia rozliczenie wyprodukowanej i wprowadzonej do sieci energii w cyklu rocznym. Właściciel mikroinstalacji fotowolaicznej, który odprowadza do sieci nadwyżkę wyprodukowanej energii, może ją następnie odebrać. W przypadku instalacja o mocy do 10 kW, za każdą 1 kWh oddaną do sieci, za darmo odbiera 0,8 kWh, w przypadku instalacja o mocy większej niż 10 kW za każdą 1 kWh oddaną do sieci, odbiera 0,7 kWh.
Rozliczenie w systemie net-billing polega na tym, że prosument sprzedaje nadwyżki energii do sieci po średniej cenie z rynku hurtowego z poprzedniego miesiąca, a od połowy 2024 roku – po średniej cenie godzinowej, a za pobraną energię płaci jak wszyscy odbiorcy prądu. Net-billing zakłada, że pieniądze ze sprzedaży energii z fotowoltaiki znajdują się w depozycie przez okres 12 miesięcy, a prosument płaci nimi za zużytą energię. Środki, których w tym okresie nie wykorzysta, zostaną mu wypłacane. Ograniczono jednak wysokość wypłacanej kwoty, aby zabezpieczyć się przed zbyt dużymi instalacjami i nadprodukcją. Wypłacona kota nie może być wyższa niż 20% wartości prądu, który został wprowadzony do sieci w danym miesiącu.
Net-billing 1 kwietnia 2022 roku zastąpi obecny system rozliczeń i według ekspertów wyhamuje rozwój rynku OZE w Polsce. Pisaliśmy o tym w tekście Niekorzystne zmiany w fotowoltaice.